Potrzebujesz pomocy w zakresie pisania pracy / publikacji w dowolnej dziedzinie medycyny?
Napisz do nas i opisz potrzeby
KONTAKT

Pisanie artykułu

Rozdział ten nie ma w założeniu być „wytycznymi dla autorów”, jakie można znaleźć w każdym czasopiśmie naukowym. Nasza główna rada to: zamiast pisać artykuł we własnym języku, a następnie tłumaczyć go na angielski, należy od razu pisać po angielsku.

Przygotowania

Jeśli masz już temat, o którym chciałbyś napisać, to najpierw należy wyszukać odpowiednie piśmiennictwo. W tym celu można posłużyć się internetową bazą artykułów, taką jak PubMed (http://www.ncbi.nlm. nih.gov/cntrcz/qucry.fcgi?db=PubMcd). Po odnalezieniu właściwych prac należy je dokładnie przeczytać i zaznaczyć w nich te zdania lub aka­pity, które warto będzie zacytować we własnym artykule.

Jak już zaznaczyliśmy na wstępie, radzimy, aby nie pisać artykułu w ojczystym języku, a potem tłumaczyć go na angielski. Najlepiej od razu pisać po angielsku. W tym celu należy wybrać, czy to z zebranego piśmiennictwa, czy to z czasopisma wybranego do planowanej publikacji, pracę jak najbardziej zbliżoną do typu badania, które chce się przedstawić.

Mimo że zawsze trzeba dostosować się do wymogów czasopisma, do którego zamierzamy wysłać artykuł, wskazówki przedstawione poniżej są na tyle standardowe, żc będą odpowiednie w większości przypadków. W kolejnych częściach rozdziału pokażemy na przykładach, jak można wy­korzystać inne artykuły jako wzór do napisania własnej pracy.

Nagłówek artykułu Tytuł (title)

Tytuł powinien być krótki, ale informujący o treści pracy. Sformułowa­niu właściwego tytułu należy poświęcić wiele uwagi.

Streszczenie (abstract)

Do każdej pracy należy dołączyć streszczenie o objętości 150-200 słów (w zależności od czasopisma). Warto pamiętać, że jest to podsumowanie pracy, a nie wprowadzenie do niej.

Streszczenie powinno zawierać odpowiedź na pytanie, czego czytający dowie się po przeczytaniu artykułu.

Większość czasopism wymaga, aby streszczenie było podzielone na cztery akapity, zatytułowane następującymi nagłówkami.

Cel pracy (objective)

Należy opisać cel pracy, badaną hipotezę lub ocenianą procedurę.

Warto zauważyć, że w języku angielskim bardzo często zdanie może się zaczynać od bezokolicznika [mimo że po polsku zwykle stosujemy rze­czownik — prz)>p. red.].

• To evaluate the impact of false positive lesions in coronary arteries studied with 64-multislice CT.

Ocena wpływu fałszywie dodatnich zmian w tętnicach wieńcowych stwierdzanych na podstawie 64-rzędowej tomografii komputerowej.

• To present our experience with septal embolization in hypertrophic cardiomiopathy.

Przedstawienie własnego doświadczenia z embolizacją przegrody u osób z kardiomiopatią przerostową.

• To study the diagnostic value of SPECT for the left main coronary lesions.

Ocena wartości diagnostycznej SPECT [tomografia komputerowa emisji pojedynczych fotonów] w rozpoznawaniu zwężeń w pniu lewej tętnicy wieńcowej.

• To assess stem cell intramyocardial injection after infarction.

Ocena efektu podawania komórek macierzystych do mięśnia serco­wego po zawale.

• To compare the effect of flecainide vs amiodarone in patients with atrial fibrillation.    \ Porównanie skuteczności flekainidu i amiodaronu u pacjentów z migotaniem przedsionków.
• To determine the prevalence of patency following angioplasty and to identify predictors of the patency.

Określenie częstości drożności naczynia po angioplastyce oraz ziden­tyfikowanie czynników predykcyjnych drożności naczynia.

• To develop an efficient and fully unsupervised method to quantitatively assess myocardial contraction from 4D-tagged MR sequences. Opracowanie skutecznej i całkowicie niewymagającej nadzoru me­tody ilościowej oceny kurczliwości mięśnia sercowego na podstawie znakowanych „czterowymiarowych” (czasoprzestrzennych) sekwen­cji rezonansu magnetycznego.
• To investigate the prognostic value of FDG PET uptake parameters in patients who undergo primary PTCA during AMI.

Badanie wartości prognostycznej parametrów wychwytu fluorodeok- syglukozy w pozytronowej tomografii emisyjnej u pacjentów, u któ­rych w ostrej fazie zawału mięśnia sercowego wykonano pierwotną przezskómą śródnaczyniową angioplastykę wieńcową.

• To ascertain recent trends in imaging workload among the various medical specialties.

Określenie najnowszych trendów dotyczących obciążenia badaniami obrazowymi w zależności od specjalności medycznej.

• To describe the clinical presentation and sonographic diagnosis of mitral valve prolapse.

Przedstawienie obrazu klinicznego i ultrasonograficznego rozpoznania wypadania płatka zastawki mitralnej.

• To establish …, to perform …, to study …. to design …. to analyze …. to test …, to define …, to illustrate etc.

Ustalenie..przeprowadzenie/wykonanie…, zbadanie..zaprojekto­wanie. .przeanalizowanie…, poddanie próbom..zdefiniowanie.. zilustrowanie… itd.

Można także zacząć od zdania: The aim/purpose of this study was to … (Celem tego badania było…).

• The aim of this study was to determine the prognostic importance of viable myocardium in PET scan previous to CABG operation in pa­tient with anterior myocardial infarction.

Celem tego badania było określenie wartości rokowniczej żywotnego mięśnia sercowego w pozytronowej tomografii emisyjnej przed ope­racją pomostowania aortalno-wieńcowego u pacjenta z zawałem ściany przedniej.

• The purpose of this study was to compare feasibility and precision of renal artery stent placement using two different guidance techniques. Celem tego badania było porównanie wykonalności i dokładności stentowania tętnicy nerkowej za pomocą dwóch różnych technik wpro­wadzania stentu.

® The objective of this research was to determine whether acute my- i ocardial infarction (MI) can be diagnosed on contrast-enhanced he- ¹ lical chest CT.

Celem tego badania było określenie, czy świeży zawał mięśnia serco­wego można rozpoznać za pomocą spiralnej tomografii komputerowej klatki piersiowej z podaniem środka cieniującego.

Można krótko określić kontekst pracy, a następnie przedstawić, co zostało zrobione.

• Viral pericarditis is an old clinical .entity, which frequently mimics acute coronary syndromes, resulting in unnecessary admissions and tests. The purpose of this study was to describe CT-scan coronary fin­dings in patients with acute pericarditis.

Wirusowe zapalenie osierdzia jest od dawna znaną jednostką choro­bową, która często imituje ostry zespół wieńcowy, prowadząc do nie­potrzebnych hospitalizacji i badań dodatkowych. Celem tego badania było opisanie wyników tomografii komputerowej tętnic wieńcowych u pacjentów z ostrym zapaleniem osierdzia.

• Myocardial fibrosis is known to occur in patients with hypertrophic cardiomyopathy (HCM) and to be associated with myocardial dys­function. This study was designed to clarify the relation between myo­cardial fibrosis demonstrated by gadolinium-enhanced magnetic resonance imaging (Gd-MRI) and procollagen peptides or cytokines. U pacjentów z kardiomiopatią przerostową występuje włóknienie mięśnia sercowego, które wiąże się z jego dysfunkcją. To badanie zostało zaprojektowane w celu wyjaśnienia zależności między włók- nieniem mięśnia sercowego wykazanym w rezonansie magnetycznym ze wzmocnieniem kontrastowym za pomocą gadolinu a peptydami prokolagenu lub cytokinami.

o    We hypothesized that …

Autorzy postawili hipotezę, że…

® We compared…

Autorzy porównał i…                                                    \

o    We investigated …

Autorzy zbadali…

Materiał i metody (materials and methods)

Jest to krótki opis tego, co zostało wykonane i jaki materiał został wyko­rzystany. Należy między innymi podać liczbę pacjentów, którzy wzięli  udział w badaniu, a także opisać metody zastosowane do oceny danych oraz wyeliminowania wpływu czynników zakłócających.

• 
  Npatients with … were excluded.

Z badania wyłączono N pacjentów.

• N patients known to have/suspected of having …

N pacjentów z rozpoznaniem/podejrzeniem…

• … was performed in Npatients with …

U N pacjentów z… wykonano…

• Npatients underwent …

N pacjentów poddano…

• Quantitative/qualitative analyses were performed by …

Analizy jakościowe/ilościowe zostały przeprowadzone przez…

• Patients were followed clinically for … months/years.

Obserwację kliniczną pacjentów prowadzono przez… miesięcy/lat.

• We examined the effect of iodinated IV contrast on blood pressure, heart rate and renal function, after a CT scan in 15 healthy young vo­lunteers.

Autorzy zbadali wpływ dożylnego podania jodowego środka cieniu­jącego na ciśnienie tętnicze, częstość rytmu serca oraz czynność nerek po tomografii komputerowej u 15 zdrowych, młodych ochotników.

Wyniki (results)

W tej części przedstawia się uzyskane wyniki, w tym także wskaźniki istot­ności statystycznej. Wyniki należy podawać zarówno w liczbach bez­względnych, jak i w procentach.

• Twelve patients had acute myocardial infarction (AMI) and nine pa­tients acute myocarditis (AM). All AM! but one displayed a territorial early subendocardial defect with corresponding delayed enhancement. All AMI displayed stenosis of at least the corresponding coronary ar­tery. All AM but one displayed normal first-pass enhancement pat­terns and focal or diffuse non-territorial non-subendocardial delayed enhancement with normal coronary arteries in all cases.

U dwunastu pacjentów występował świeży zawał mięśnia sercowego, a u 9 ostre zapalenie mięśnia sercowego. U wszystkich pacjentów z za­wałem z wyjątkiem jednej osoby wykazano zlokalizowany wczesny podwsierdziowy ubytek perfuzji, któremu odpowiadało opóźnienie wzmocnienia kontrastowego. U wszystkich pacjentów z zawałem wykazano zwężenie co najmniej tej tętnicy, która odpowiadała obszarowi i zawału. U wszystkich pacjentów z zapaleniem mięśnia sercowego z wyjątkiem jednej osoby stwierdzano prawidłowe wzmocnienie po pierwszym przejściu środka kontrastowego oraz ogniskowe lub rozsiane opóźnione wzmocnienie kontrastowe, nieodpowiadające obszarowi zaopatrywanemu przez określoną tętnicę wieńcową i nie- umiejscowione podwsierdziowo, we wszystkich przypadkach z pra­widłowymi tętnicami wieńcowymi.

® In our experience the mean reference vessel diameter by QCA was 3.81 ±0.62 mm and a 3.5 mm or a 4 mm balloon were used in 33 and 35% of the cases respectively for pre-dilation. The mean final MLD was 3.93 ± 0.54 mm. A short (8-10 mm) LM was treated in 11% of cases, while a medium (10-15 mm) or a long (>15 mm) LMwere trea­ted in 25 and 64% of cases, respectively. The mean stented length in our series was of 15.5 ± 4.9 mm, and the ratio of lesion length to sten­ted length was 0.64 ±0.33.

W naszym badaniu średni przekrój naczynia referencyjnego oceniony za pomocą ilościowej koronarografii wyniósł 3,81 ± 0,62 mm; a do predylatacji zastosowano balony o średnicy 3,5 mm lub 4 mm odpo­wiednio w 33 i 35% przypadków. Średnia ostateczna minimalna śred­nia światła [MLD – minimal lumen diameter] po interwencji wyniosła 3,93 ± 0,54 mm. Krótkie (8-10 mm) zwężenia pnia lewej tętnicy wień­cowej [LM – left main (coronary artery)] leczono w lł% przypad­ków, natomiast średnie (10-15 mm) i długie (> 15 mm) zwężenia były leczone odpowiednio w 25% i 64% przypadków. Średnia długość za­łożonego stentu wyniosła 15,5 ± 4,9 mm, a stosunek długości zmiany w naczyniu do długości założonego stentu wyniósł 0,64 ± 0,33.

® There was a tendency to a lower in-hospital mortality in patients tre­ated with primary PTCA (2.6 vs 6.5%, p—0.06). Non-fatal reinfarc­tion or death during hospitalization was less frequent in patients treated with primary PTCA (5 vs 12%, p=0.02). Intracranial bleeding was more frequent in patients treated with thrombolysis (2 v.v 0%, p— 0.05). A re-do intervention necessity was higher in patients treated with thrombolysis, both by PTCA (36 v.v 6%, p < 0.001) and by CABG (12 vs 8%, NS).

Wśród pacjentów leczonych za pomocą pierwotnej przezskómej śród- naczyniowej angioplastyki wieńcowej obserwowano tendencję do mniejszej umieralności wewnątrzszpitalnej (2,6% w porównaniu z 6,5%, p = 0,06). Ponowny zawał niezakończony zgonem lub zgon podczas hospitalizacji był rzadszy wśród pacjentów leczonych za po­mocą pierwotnej przezskómej śródnaczyniowej angioplastyki wieńcowej (5% w porównaniu z 12%, p = 0,02). Wśród pacjentów leczonych trombolitycznie częściej występowało krwawienie wewnątrzczaszkowe (2% w porównaniu z 0%, p = 0,05). Ponowna in­terwencja była konieczna częściej wśród pacjentów leczonych trom­bolitycznie, zarówno w przypadku PTCA (36% w porównaniu z 6%, p < 0,001), jak i CABG (12% w porównaniu z 8%, p = ns).

Wnioski (conclusion)

Jest to podsumowanie, w jednym lub dwóch zdaniach, wniosków wycią­gniętych na podstawie uzyskanych wyników. Należy w nim podkreślić nowe i ważne aspekty badania lub obserwacje.

• Diabetic patients remain a difficult cohort ofpatients to treat for the interventional cardiologist because of both increased periprocedural and follow-up adverse cardiac events.

Dla kardiologa inwazyjnego pacjenci z cukrzycą pozostają trudną do leczenia grupą chorych z powodu zwiększonego ryzyka niekorzyst­nych zdarzeń sercowych zarówno w okresie okołozabiegowym, jak i w czasie dalszej obserwacji.

• Jn-stent restenosis remains an ever increasing clinical problem for the interventional cardiologist, as the use of intracoronary stents conti­nues to expand.

Restenoza w stencie jest coraz istotniejszym problemem klinicznym dla kardiologa inwazyjnego, ponieważ stosowanie stentów wieńco­wych staje się coraz bardziej powszechne.

• With the intrinsic limitations of cardiac transplantation, cell trans­plantation is definitely a potential novel treatment strategy for patients with heart failure.

Ze względu na nieodłączne ograniczenia dotyczące transplantacji serca, transplantacja komórek jest niewątpliwie potencjalną nową stra­tegią leczenia pacjentów z niewydolnością serca.

• Color-coded duplex ultrasonography has its fixed place in the evalu­ation of peripheral obstructive arterial disease. In calculating the de­gree of internal carotid stenosis it is as accurate as the gold standard of angiography.

Ultrasonografia podwójna z kolorowym kodowaniem przepływu ma ugruntowaną pozycję w ocenie zwężeń tętnic obwodowych. Jako me­toda służąca do oceny stopnia zwężenia tętnicy szyjnej wewnętrznej jest równie dokładna jak angiografia, którą uważa się za metodę referencyjną.

• Cerebral protection will most likely decrease the complications rate of
• carotid stent procedures further, possibly turning this intervention into

’ the therapy of choice for patients in whom carotid artery intervention is indicated.

Ochrona przed zatorowością mózgową prawdopodobnie spowoduje dalsze zmniejszenie częstości występowania powikłań zabiegów sten- towania tętnic szyjnych, co być może sprawi, że metoda ta stanie się leczeniem z wyboru u pacjentów, u których wskazana jest interwen­cja w obrębie tętnicy szyjnej.

• The study data demonstrate …. Preliminary findings indicate …, Results suggest…. etc.

Dane uzyskane w badaniu dowodzą…, Wstępne wyniki wskazują na…, Wyniki pozwalają sądzić… itd.

Słowa kluczowe (keywords)

Pod streszczeniem należy zamieścić od trzech do dziesięciu słów kluczo­wych lub krótkich wyrażeń, które ułatwią właściwe zindeksowanie artykułu i mogą zostać opublikowane razem ze streszczeniem. Należy posługiwać się terminami znajdującymi się na liścic Medical Subject Headings bazy danych Index Medicus (http://www.nlm.nih.gov/mesh/mesh- home.html).

Zasadniczy tekst artykułu

Zasadniczy tekst artykułów opisujących prace obserwacyjne i ekspery­mentalne jest zwykle (choć nie zawsze) podzielony na części opatrzone na­stępującymi tytułami: Introduction (Wprowadzenie), Materials and methods (Materiał i metody), Results (Wyniki) oraz Discussion (Omówienie). W długich artykułach pojawia się niekiedy potrzeba dodania śródtytułów w niektórych częściach (szczególnie przy okazji podawania i omawiania wyników) w celu zwiększenia przejrzystości tekstu. Inne rodzaje artyku­łów, takie jak opisy przypadków, prace poglądowe i artykuły redakcyjne, na ogół wymagają innego formatu. Dokładniejsze wskazówki można znaleźć w instrukcjach publikowanych przez poszczególne czasopisma.

Należy unikać stosowania skrótów. Ewentualne skróty należy wyja­śnić, podając pełną nazwę za pierwszym razem, gdy dany termin pojawia się w tekście, na przykład magnetic resonance imaging (MRI).

Wprowadzenie (introduction)

Artykuł powinien zaczynać się od wprowadzenia, w którym przedstawia się charakter i cel pracy oraz cytuje piśmiennictwo dotyczące danego te­matu. Należy podawać jedynie najistotniejsze wprowadzające informacje, które są potrzebne do zrozumienia, dlaczego dany temat jest ważny

1. z jakiego powodu przeprowadzono dane badanie. Nie należy dokonywać szczegółowego przeglądu piśmiennictwa. W ostatnim akapicie należy jed­noznacznie przedstawić postawioną hipotezę lub cel badania. Wprowadze­nie powinno być przede wszystkim zwięzłe i ściśle dotyczyć danego tematu.

Materiał i metody (materials and methods)

W tej części należy przedstawić kliniczne i techniczne szczegóły zastoso­wanych procedur. Należy przejrzyście opisać dobór materiału klinicznego lub eksperymentalnego (pacjenci lub zwierzęta laboratoryjne, w tym rów­nież grupy kontrolne). Podaje się informacje na temat wieku, płci i innych ważnych cech badanych. Ponieważ znaczenie pewnych parametrów, takich jak wiek, płeć czy grupa etniczna, dla przedmiotu badań nie zawsze jest jasne, autorzy powinni jednoznacznie uzasadnić, dlaczego podająokre- ślone dane. Podstawową zasadą, jaką należy się kierować, jest jasne przed­stawienie, w jaki sposób przeprowadzono badanie i dlaczego zostało przeprowadzone w taki, a nie inny sposób. Na przykład, autorzy powinni wyjaśnić, dlaczego do badania włączono tylko osoby w określonym prze­dziale wieku, lub też dlaczego nie włączono kobiet. Należy unikać takich słów jak „rasa” (race), które nie mają jasno określonego znaczenia biolo­gicznego, i używać zamiast tego wyrażeń typu „pochodzenie etniczne” (ethnicity) lub „grupa etniczna” (ethnic group). Konieczne jest staranne wyszczególnienie, co oznaczają deskryptory, a także dokładne omówienie sposobu zbierania danych (np. jakie sformułowania zawierał zastosowany kwestionariusz, czy dane były podawane przez samych pacjentów, czy też określane przez inne osoby itd.).

• Our study population was selected from …

Populację ocenianą w badaniu wybrano z…

• Npatients underwent…

N pacjentów poddano…

• N consecutive patients …

N kolejnych pacjentów…

• Npatients with proven …
• N pacjentów z wykazanym…

• Patients were followed clinically …

U pacjentów prowadzono obserwację kliniczną…

• Npatients with … were examined before and during …

N pacjentów z… zbadano przed oraz w czasie…

• Npatients with known or suspected … were prospectively enrolled in this study.

Do badania włączono prospektywnie N pacjentów z rozpoznaniem lub podejrzeniem…

• More than Npatients presenting with … were examined with … over a period of N months.

W ciągu N miesięcy zbadano za pomocą… ponad N pacjentów z…

• N patients were prospectively enrolled between … (date), and … (date).

N pacjentów włączono prospektywnie do badania między… (data) a… (data).

• Npatients (N men, N women: age range, N-Nyears; mean, N±N years).

N pacjentów (N mężczyzn, N kobiet; przedział wieku: N-N lat; średni wiek N±N lat).

• In total, 140 patients, aged 50-70years (mean 60years), all with aor­tic valve sclerosis, were included in the study.

Do badania włączono ogółem 140 pacjentów w wieku od 50 do 70 lat (średnio 60 lat) ze zwyrodnieniem zastawki aortalnej.

• Patients undergoing elective coronary angiogram for evaluation of chest pain were considered eligible if angiography documented … Pacjenci poddawani planowej koronarografii wykonywanej w ramach diagnostyki bólu w klatce piersiowej kwalifikowali się do udziału w badaniu, jeżeli w koronarografii wykazano…

Stosowane w badaniu metody, aparaturę (w nawiasach podaje się nazwy handlowe oraz nazwę i adres producenta) oraz procedury należy opisać na tyle dokładnie, aby inni naukowcy mogli odtworzyć przedstawiane ba­danie. Podaje się nazwy międzynarodowe, dawki i drogę podawania wszyst­kich leków oraz substancji chemicznych, które wykorzystano w badaniu. Nie podaje się nazw handlowych leków, chyba że ma to znaczenie dla badania.

• After baseline PET investigation, 40 mg offluvastatin (Cranoc, Astra) was administered.

Po wykonaniu badania PET w warunkach podstawowych podano 40 mg fluwastatyny (Cranoc, Astra).

• MR imaging of the heart was performed with a 1.5 T system (Vision; Siemens, Erlangen, Germany).

Obrazowanie serca metodą rezonansu magnetycznego przeprowa­dzono za pomocą aparatu generującego pole magnetyczne o natężeniu 1,5 T (Vision; Siemens, Erlangen, Niemcy).

• All patients underwent 16-row MSCT (Sensation 16, Siemens, Germany) with the following parameters: detector rows, 16; collima­tion, 0.75 mm; gantry rotation, time, 375 ms.

U wszystkich pacjentów wykonano 16-rzędowąMSCT (Sensation 16, Siemens, Niemcy) przy zastosowaniu następujących parametrów: liczba rzędów detektora – 16, kolimacja – 0,75 mm, czas rotacji układu lampa-detektory – 375 ms.

• One hundred consecutive patients with atrial fibrillation and a ven­tricular rate above 135 bpm were randomized to receive either 450 mg of amiodarone or 0.6 mg of digoxin given as a single bolus through a peripheral venous access. If the ventricular rate exceeded 100 bpm after 30 min, then another 300 mg of amiodarone or 0.4 mg of digoxin were added. Primary endpoints of the study were the ven­tricular rate and the occurrence of sinus rhythm after 30 and 60 min. Secondary endpoints were blood pressure during the first hour after drug administration and safety regarding drug induced hypotension, and phlebitis at the infusion site.

Stu kolejnych pacjentów z migotaniem przedsionków i częstością tytmu komór przekraczającą 135 uderzeń/min zostało przypisanych losowo do podania 450 mg amiodaronu lub 0,6 mg digoksyny w postaci pojedyn­czego bolusa podawanego do żyły obwodowej. Jeżeli po 30 minutach od podania leku częstość rytmu komór przekraczała 100 uderzeń/min, po­dawano dodatkowo 300 mg amiodaronu lub 0,4 mg digoksyny. Głów­nymi parametrami ocenianymi w badaniu były częstość rytmu komór oraz pojawienie się rytmu zatokowego po 3Ü i 60 minutach. Drugorzę- dowymi ocenianymi parametrami były: ciśnienie tętnicze w ciągu pierw­szej godziny po podaniu leku, bezpieczeństwo leczenia oceniane na podstawie występowania nadmiernego spadku ciśnienia tętniczego po podaniu leku oraz zapalenia żyły w miejscu podania leku.

• We assessed epicardial patency according to the TIMI (thrombolysis in myocardial infarction) scale and myocardial patency according to the TMPG (TIMI myocardial perfusion grade) scale. In addition, •we analyzed ST-segment resolution in 12-lead electrocardiography j (EKG). The EKG was performed before and 30 min after PCI. Ocenialiśmy drożność nasierdziowych tętnic wieńcowych w skali TIMI (Thrombolysis in Myocardial Infarction) oraz przepływ w mięśniu sercowym w skali TMPG (TIMI myocardial perfusion grade). Ponadto analizowaliśmy ustępowanie zmian odcinka ST w 12-odprowadzeniowym EKG, które wykonywano przed pierwotną angioplastyką wieńcową oraz 30 minut po niej.

Konieczne jest podanie sposobu, w jaki dokonywano oceny w badaniu, w tym informacji na temat niezależnych odczytów, uzgadniania odczytów, stosowania lub niestosowania zaślepienia, sekwencji czasowej kolejnych badań wykonywanych u tego samego pacjenta lub zwierzęcia w celu wy­eliminowania błędu w sposobie przywoływania minionych faktów (recall bias), a także losowego ustalania kolejności badań. Powinno być jasne, czy badanie miało charakter prospektywny, czy retrospektywny.

• Entry/inclusion criteria included …

Kryteria włączenia obejmowały…

o These criteria had to be met: …

Spełnione musiały być następujące kryteria:…

® Patients with … were not included.

Do badania nie włączano pacjentów z…

» Further investigations, including … and …, were also performed.

Przeprowadzono również dalsze badania, w tym… oraz… o We prospectively studied N patients with

W ramach badania oceniano prospektywnie N pacjentów z…

» The reviewers were not blinded to the presence of…

Badacze dokonujący ponownej analizy nie byli zaślepieni w stosunku do występowania…

o    The following patient inclusion criteria were used: age between 16 and 50 years and patent foramen ovale, absence ofpulmonary hyper­tension, QP/QS more than 2 and signed informed consent with agre­ement to attend follow-up visit. The following exclusion criteria were used: significant tricuspid regurgitation, severe left atrium enlarge­ment and poor right ventricular function.

Przyjęto następujące kryteria włączenia pacjentów do badania: wiek pacjenta między 16 a 50 lat, drożny otwór owalny, brak nadciśnienia płucnego, stosunek objętości przepływu płucnego do systemowego powyżej 2 oraz podpisanie świadomej zgody na udział w badaniu i zgła­szanie się na wizyty kontrolne. Zastosowano następujące kryteria wyłą­czenia: istotna niedomykalność zastawki trójdzielnej, znaczne powięk­szenie lewego przedsionka oraz upośledzenie czynności prawej komory.

• Two interventional cardiologists in consensus studied the following parameters on successive angiograms …

Dwóch kardiologów inwazyjnych wspólnie oceniało następujące parametry kolejnych angiogramów…

• Both the interventional cardiologists and echocardiographers who performed the study and evaluated the results were blinded to drug administration.

Zarówno kardiolodzy inwazyjni, jak i echokardiografiści, którzy uczest­niczyli w badaniu i oceniali wyniki, nie wiedzieli, jaki lek był podawany.

• Histological samples were evaluated in a blinded manner by one of the authors and an outside expert in cardiac pathology.

Preparaty histologiczne były oceniane w zaślepiony sposób przez jed­nego z autorów oraz zewnętrznego eksperta w dziedzinie patologii serca.

Należy podać piśmiennictwo dotyczące uznanych metod, w tym metod statystycznych, które zostały opublikowane, ale nie są powszechnie znane. Wymagany jest dokładny opis metod nowych lub w znacznym stopniu zmodyfikowanych i przyczyna ich zastosowania w badaniu oraz ocena ograniczenia użytych metod. Podaje się nazwy międzynarodowe, dawki

1. drogę podawania wszystkich leków oraz substancji chemicznych, które wykorzystano w badaniu. Nie podaje się nazw handlowych leków, chyba że ma to znaczenie dla badania.
2. The imaging protocol included…

Protokół obrazowania obejmował…

» To assess objectively the severity of mitral stenosis, all patients were scored using the Wilkins criteria [23].

W celu obiektywnej oceny ciężkości stenozy mitralnej u wszystkich pacjentów zastosowano kryteria Wilkinsa [23].

• The Amplatzer device used for ASD closure has been described else­where [12]; and consists of a…

Urządzenie Amplatzer stosowane do zamykania ubytku przegrody międzyprzedsionkowej zostało już opisane gdzie indziej [12]; składa się ono z…

• Sprague-Dawley rats received 3-day oral pre-treatment with: (1) water; (2) low dose atorvastatin (ATV) (2 mg/kg/day); (3) cilostazol (CIL)

(20 mg/kg/day); and (4) ATV + CIL. Rats underwent 30-min coronary artery occlusion and 4-h reperfusion, or hearts explanted for immii- noblotting, without being subjected to ischemia. Area at risk (AR) was assessed by blue dye and IS by triphenyl tetrazolium chloride.

Przed zabiegiem szczury szczepu Sprague-Dawley otrzymywały przez 3 dni: (1) wodę, (2) małą dawkę atorwastatyny (ATV) (2 mg/kg mc./dzień), (3) cilostazol (CIL) (20 mg /kg mc./dzień), oraz (4) ATV + CIL. Następnie szczury poddawano zamknięciu tętnicy wieńcowej na 30 minut i 4-godzinnej reperfuzji lub eksplantowano serca w celu zastosowania technik znakowania immunologicznego bez poddawania ich niedokrwieniu. Zagrożony obszar oceniano za pomocą niebieskiego barwnika oraz znakowania immunologicznego z użyciem chlorku trifenylotetrazolium.

Analiza statystyczna (statistics)

Metody statystyczne należy opisać na tyle dokładnie, aby osoba dysponu­jąca odpowiednią wiedzą statystyczną oraz dostępem do danych źródło­wych mogła ocenić wiarygodność przedstawionych wyników. Ogólny opis metod statystycznych powinien znajdować się w podrozdziale „Metody”. Podsumowując dane w podrozdziale „Wyniki”, należy wyszczególnić me­tody statystyczne użyte do ich analizy:

A statistically significant difference was calculated with the Fisher exact test.

Istotność statystyczną różnicy obliczano za pomocą dokładnego testu Fishera.

® The probability of… was calculated by using the Kaplan-Meier method. Prawdopodobieństwo… obliczono metodąKaplana-Meiera.

• To test for statistical significance, …

W celu oceny istotności statystycznej…

e Statistical analyses were performed with … and … tests.

Analizy statystyczne przeprowadzono za pomocą testów…

• The levels of significance are indicated by p-values.

Poziom istotności statystycznej wskazują wartości p.

o Interobserver agreement was quantified by using k-statistics.

Zgodność między obserwatorami oceniono ilościowo, posługując się statystyką kappa.

® All p-values of less than 0,05 were considered significant statistical indicators.

Za istotne statystycznie uznano wartości p mniejsze niż 0,05.

• Univariate and multivariate Cox proportional hazards regression models were used.

W analizie jedno- i wielowymiarowej zastosowano model regresji proporcjonalnego ryzyka (model regresji Coxa).

• The V²-test was used for group comparison. Descriptive values of variables are expressed as means and percentages.

Do porównania grup posłużono się testem V². Opisowe wartości zmien­nych przedstawiono jako wartości średnie i odsetki procentowe.

• We adjusted RRs for ages (5-year categories) and used the Mantel extension test to testfor linear trends. To adjust for other risk factors, we used multiple logistic regression.

Autorzy skorygowali ryzyko względne względem wieku (w przedzia­łach 5-letnich) i zastosowali test Mantela do oceny trendów liniowych. Inne czynniki ryzyka uwzględniono za pomocą wielokrotnej regresji logistycznej.

Należy podać szczegóły randomizacji.

• They were selected consecutively by one physician between February 1999 and June 2000.

Pacjenci byli wybierani kolejno przez jednego lekarza w okresie od lutego 1999 roku do czerwca 2000 roku.

• This study was conducted prospectively during a period of 30 months from March 1998 to August 2000. We enrolled 29 consecutive patients who had…

To badanie zostało przeprowadzone prospektywnie w ciągu 30 mie­sięcy, od marca 1998 roku do sierpnia 2000 roku. Włączono do niego 29 kolejnych pacjentów z rozpoznaniem…

Należy określić, z jakiego oprogramowania korzystano.

• All statistical analyses were performed with SAS software (SAS Insti­tute, Cary, N. C.).

Wszystkie analizy statystyczne przeprowadzono za pomocą oprogra­mowania SAS (SAS Institute, Cary, Północna Karolina, USA).

• The statistical analyses were performed by using a software package (SPSS for Windows, release 8.0; Chicago, III).

Analizy statystyczne przeprowadzono za pomocą oprogramowania SPSS dla systemu Windows, wersja 8.0 (Chicago, Illinois, USA).

Wyniki (results)

W treści tej części artykułu przedstawia się wyniki w logicznej kolejności oraz tabele i ilustracje. Nie należy powtarzać w tekście wszystkich danych umieszczonych w tabelach czy na ilustracjach, a jedynie podkreślić lub pod­sumować ważne informacje. Należy unikać używania w znaczeniu potocz­nym technicznych terminów statystycznych, takich jak: random (losowy), normal (prawidłowy, standardowy), significant (istotny), correlations (kore­lacje) oraz sample (próba).

® Statistically significant differences were shown for both X and Y. Wykazano istotność statystyczną różnic zarówno w X, jak i w Y.

» Significant correlation was found between X and Y.

Stwierdzono istotną korelację między X a Y.

® Results are expressed as means ± SD.

Wyniki wyrażono jako wartości średnie ± odchylenie standardowe.

® All the abnormalities in our patient population were identified on the prospective clinical interpretation.

Wszystkie nieprawidłowości w badanej populacji pacjentów wykryto w ramach prospektywnej oceny klinicznej.

• The abnormalities were correctly characterized in 12 patients and incorrectly in …

Zaburzenia zostały prawidłowo scharakteryzowane u 12 pacjentów, a nieprawidłowo u…

o    The preoperative and operative characteristics of the patients are listed in Table X.

Przedoperacyjną i operacyjną charakterystykę pacjentów przedsta­wiono w Tabeli X.

® The results of the US-guided ASD-closure are shown in Table X. Wyniki zamykania ubytku przegrody międzyprzedsionkowej pod kon­trolą ultrasonograficzną przedstawiono w Tabeli X.

® The clinical findings are summarized in Table X.

Wyniki oceny klinicznej zestawiono w Tabeli X.

Należy wspomnieć o wszelkich powikłaniach.

•* Two minor complications were encountered. After the seęond proce­dure, one patient had a slight hemoptysis that did not require treat­ment, and one patient had a chest pain for about 2 hours after the sten ting procedure.

Obserwowano dwa drobne powikłania. Po drugim zabiegu u jednego pacjenta wystąpiło krwioplucie, które nie wymagało leczenia, a u dru­giego pacjenta po zabiegu stentowania wystąpił ból w klatce piersio­wej trwający przez mniej więcej 2 godziny.

• Among the 11 000patients, there were 373 in-hospital deaths (3.4%), 204 intraoperative/postoperative CVAs (1.8%), 353 patients with post­operative bleeding events (3.2%), and 142 patients with sternal wound infections (1.3%).

Wśród 11 000 pacjentów odnotowano 373 zgony szpitalne (3,4%), 204 śródoperacyjnych lub pooperacyjnych incydentów naczyniowo- -mózgowych (1,8%), u 353 pacjentów wystąpiło krwawienie poopera­cyjne (3,2%), a u 142 pacjentów doszło do zakażenia rany mostka (1,3%).

Należy podać liczbę obserwacji lub obserwowanych pacjentów, a także pacjentów wycofanych z obserwacji (takich jak osoby przerywające udział w badaniu klinicznym).

• The final study cohort consisted of…

Ostateczna grupa oceniana w badaniu składała się z…

• Of the 961 patients included in this study, 69 patients were reported to have died (including 3 deaths identified through the ND1), and 789 patients were interviewed (Figure 1). For 81 surviving patients, information was obtained from another source. Twenty-two patients (2.3%) could not be contacted and were not included in the analyses because information on nonfatal events was not available.

Spośród 961 pacjentów włączonych do badania zmarło 69 osób (w tym 3 zgony zostały odnotowane za pośrednictwem krajowej bazy danych dotyczącej zgonów w Stanach Zjednoczonych), a wywiady ze­brano od 789 pacjentów (Rycina 1). W przypadku pozostałych 81 pa­cjentów, którzy przeżyli, informacje uzyskano z innego źródła. Z 22 pacjentami (2,3%) nie można było się skontaktować i nie uwzględniono ich w analizach, ponieważ nie uzyskano informacji na temat ewentualnych incydentów nieprowadzących do zgonu.

Omówienie (discussion)

W tej części dobrze jest stosować wiele podtytułów. Należy uwypuklić nowe i ważne aspekty badania oraz płynące z nich wnioski. Nie należy po­wtarzać szczegółowych informacji zawartych we Wstępie lub w Wynikach. Omawia się natomiast implikacje i ograniczenia uzyskanych wyników, również pod kątem ich znaczenia dla przyszłych badań. Autorzy powinni odnieść wyniki swojego badania do prac innych autorów, które dotyczą tego samego zagadnienia.

Wnioski z badania należy powiązać z jego celami, ale należy unikać twierdzeń niedostatecznie popartych uzyskanymi danymi, szczególnie na te­mat korzyści ekonomicznych i kosztów, chyba że praca zawiera właśnie ta­kie dane i analizy. Należy unikać stwierdzeń kwalifikujących własną pracę jako pierwsze doniesienie oraz odnoszenia się do nieukończonych badań. W uzasadnionych przypadkach można stawiać nowe hipotezy, ale należy je jednoznacznie określić jako nowe. Można również przedstawiać zalecenia, jeżeli z pracy wynika ich zasadność.

• In conclusion, …

Na zakończenie…

• In summary,…

Podsumowując…

• This study demonstrates that…

W tym badaniu wykazano, że…                                       v

• This study found that …

W tym badaniu stwierdzono, że…

• This study highlights …

To badanie podkreśla…

• Another finding of our study is …

Kolejnym wynikiem naszego badania jest…

• One limitation of our study was …

Ograniczeniem naszego badania było…

• Other methodological limitations of this study …

Inne metodologiczne ograniczenia tego badania;..

• Our results support…

Wyniki tego badania przemawiają za / potwierdzają…

• Further research is needed to understand …

W celu wyjaśnienia… potrzeba dalszych badań.

• However, the limited case number warrants a more comprehensive study to confirm these findings and to assess the comparative predic­tive value of…

Ograniczona liczba przypadków przemawia jednak za potrzebą prze­prowadzenia pełniejszego badania w celu potwierdzenia uzyskanych wyników oraz oszacowania porównawczej wartości predykcyjnej…

• Some follow-up is probably appropriate for these patients. Prawdopodobnie uzasadniona jest dalsza obserwacja tych pacjentów.
• Further research is needed when … is available.

Konieczne będą dalsze badania, gdy dostępny stanie się…

Podziękowania (acknowledgments)

Należy wymienić wszystkie osoby, które przyczyniły się do powstania pracy, ale nie spełniają kryteriów autorstwa, na przykład osoby, które udzie­lały czysto technicznej pomocy, pomagające w pisaniu artykułu (takie jak sekretarki), czy też udzielające ogólnego wsparcia (np. kierownik kliniki lub zakładu). Należy uwzględnić również osoby lub instytucje, które udzie­liły wsparcia finansowego lub materialnego.

Osoby, które bezpośrednio uczestniczyły w badaniu, ale nie spełniają kryteriów autorstwa danego artykułu, można wymienić pod nagłówkiem cli­nical investigators (badacze kliniczni) lub participating investigators (ba­dacze biorący udział w badaniu), a ich funkcję lub wkład w badanie należy opisać na przykład w taki sposób: served as scientific advisors (służyli jako doradcy naukowi), critically reviewed the study proposal (krytycznie prze­analizowali propozycję badania), collected data (zbierali dane) lub provided and caredfor study patients (rekrutowali pacjentów do badania i opiekowali się nimi).

Uwaga: Ponieważ czytelnicy mają prawo sądzić, że wymienione osoby popierają zawarte w pracy dane i płynące z nich wnioski, podanie nazwisk tych osób wymaga ich pisemnej zgody.

• The authors express their gratitude to … for their excellent technical support.

Autorzy pragną wyrazić wdzięczność… za wsparcie techniczne.

• The authors thank Wei J. Chen, MD, ScD, Institute of Epidemiology, College of Public Health, National Taiwan University, Taipei, for the analyses of the statistics and his help in the evaluation of the data. The authors also thank Pan C. Yang, MD, PhD, Department of Inter­nal Medicine, and Keh S. Tsai, MD, PhD, Department of Laboratory Medicine, National Taiwan University, Medical College and Hospital, Taipei, for the inspiration and discussion of the research idea of this study. We also thank Ling C. Shen for her assistance in preparing the manuscript.

Autorzy pragną podziękować Wei J. Chen, MD, ScD (Institute of Epidemiology, College of Public Health, National Taiwan University,

Taipei, Tajwan) za przeprowadzenie analiz statystycznych oraz pomoc w ocenie danych. Autorzy dziękują również Pan C. Yang, MD, PhD (Department of Internal Medicine, National Taiwan University, Medical College and Hospital, Taipei, Tajwan) oraz Keh S. Tsai, MD, PhD (Deparmtent of Laboratory Medicine, National Taiwan Univer­sity, Medical College and Hospital, Taipei, Tajwan) za inspirację oraz omówienie pomysłu tego badania. Dziękujemy również Ling C. Shen za pomoc w przygotowaniu manuskryptu.

Piśmiennictwo (references)

Pozycje piśmiennictwa powinny być numerowane w kolejności cytowania w tekście. Piśmiennictwo cytowane w tekście, tabelach lub opisach rycin oznacza się liczbami arabskimi w nawiasach (niektóre czasopisma wyma­gają liczb arabskich w indeksie górnym). Pozycje piśmiennictwa cytowane tylko w tabelach i opisach rycin numeruje się w zależności od miejsca pierwszego odniesienia w tekście do danej tabeli lub ryciny.

• Clinically, resting thallium 201 f-^0,Tl) single photon emission compu­ted tomography (SPECT) has been widely used to evaluate myocardial viability in patients with chronic coronary arterial disease and acute myocardial infarction (8-16).

W praktyce klinicznej spoczynkowe badanie SPECT (tomografia emi­syjna pojedynczych fotonów) z użyciem talu-201 wykorzystuje się po­wszechnie do oceny żywotności mięśnia sercowego u pacjentów z chorobą wieńcową i świeżym zawałem mięśnia sercowego (8-16).

» In addition, we have documented a number of other parameters pre­viously shown to exhibit diurnal variation, including an assessment of sympathetic activity, as well as inflammatory markers recently shown to relate to endothelial function.’⁴

Autorzy udokumentowali ponadto wiele innych parametrów, dla któ­rych uprzednio wykazano zmienność dobową, w tym poziom aktyw­ności układu współczulnego oraz wskaźniki stanu zapalnego według najnowszych doniesień związane z czynnością śródbłonka¹⁴.

Przy podawaniu spisu piśmiennictwa na końcu artykułu, należy stosować styl przedstawiony w poniższych przykładach, odpowiadający zasadom podanym przez amerykańską National Library of Medicine (Narodowa Bi­blioteka Medycyny, NLM) w Index Medicus. Tytuły czasopism należy skra­cać zgodnie z wykazem skrótów (List of Journals Indexed in Index Medicus) publikowanym co roku w odrębnej publikacji NLM oraz w styczniowym numerze Index Medicus. Aktualna lista skrótów jest dostępna również na stronie internetowej NLM (http://www.nlm.nih.gov).

Należy unikać cytowania streszczeń w piśmiennictwie. Odnośniki do­tyczące prac przyjętych do druku, ale jeszcze nieopublikowanych, powinny być opatrzone adnotacją in press (w druku) lub forthcoming (ukaże się wkrótce). Autorzy powinni uzyskać pisemną zgodę na cytowanie takich ar­tykułów oraz potwierdzenie ich przyjęcia do druku. Informacje pochodzące z prac wysłanych do jakiegoś czasopisma, ale nieprzyjętych do druku należy zaznaczyć w tekście jako unpublished observations (nieopublikowane ob­serwacje), za pisemną zgodą ich autorów.

Należy unikać powoływania się na personal communication (przekazy ustne), chyba że dostarczają one istotnych informacji, które nie są dostępne w publicznie dostępnych źródłach. W takim przypadku podaje się nazwisko osoby i datę przekazania informacji umieszczone w nawiasach w tekście. W przypadku artykułów naukowych, ich autorzy powinni uzyskać pisemną zgodę oraz potwierdzenie dokładności danych od osoby informującej.

Autorzy powinni zweryfikować piśmiennictwo z oryginalnymi publi­kacjami.

„Ujednolicone wymagania” (Uniform Requirements), czyli styl Van­couver, opierają się głównie na standardach ANSI (American National Standards Institute) przyjętych do użytku w bazach danych NLM (http://www.nlm.nih.gov/bsd/uniform_requirements.html). Jeśli styl Van­couver różni się od zasad stosowanych obecnie przez NLM, to zostało to za­znaczone w poniższych przykładach.

Materiały dodatkowe (additional material)

Tabele

Wszystkie dane przedstawione w postaci tabel należy opatrzyć numerem tabeli oraz opisowym nagłówkiem. Należy upewnić się, że tabele zostały ponumerowane w kolejności ich cytowania w tekście.

Dane przedstawione w tabeli i informacje podane w jej nagłówku nie po­winny być powtórzeniem informacji już podanych w tekście. W przypisach pod tabelą należy objaśnić wszystkie niestandardowe skróty, których użyto w tabeli.

Jeżeli istnieje potrzeba zamieszczenia tabeli lub ryciny z innego czaso­pisma, należy uzyskać zgodę na publikację i zamieścić odpowiednią infor­mację, na przykład:

Adapted, with permission, from reference 5.

Zaadaptowane, za zgodą, z pozycji piśmiennictwa nr 5.

Ryciny

Ryciny należy numerować według kolejności ich cytowania w tekście. Przy wykonywaniu rycin jako wzorem należy posiłkować się podobnymi ryci­nami zamieszczonymi w cytowanych pozycjach piśmiennictwa.

• Figure 1. Non-enhanced CTscan shows …

Rycina 1. Tomogram komputerowy bez wzmocnienia kontrastowego ukazuje…

• Figure 2. Contrast-enhanced CT scan obtained at the level of… Rycina 2. Tomogram komputerowy ze wzmocnieniem kontrastowym uzyskany na poziomie…
• Figure 3. Selective coronary arteriogram shows …

Rycina 3. Selektywna koronarografia ukazuje…

• Figure 4. Photograph of the fresh cut specimen shows …

Rycina 4. Fotografia świeżo pobranego wycinka przedstawia…

• Figure 5. Photomicrograph (original magnification, x 10; hematoxy- lin-eosin stain) of …

Rycina 5. Mikrofotografia… (oryginalne powiększenie 10x; barwie­nie hematoksyliną i eozyną).

• Figure 6. Parasternal short axis view of…

Rycina 6. Obraz… w projekcji przymostkowej w osi krótkiej.

• i Figure 7. Typicalflow-pattern in a 65-year-oldfemale, (a) Four cham-
• ber apical view shows …                                                  / ,

_; Rycina 7. Typowa charakterystyka przepływu u 65-letniej kobiety, (a) Projekcja koniuszkowa czterojamowa ukazuje.

• Figure 8. Shows the results after the stent implantation. A large pro­ximal dissection was noted and a 3 by 32 mm in length NIR primo stent was placedproximally, deployed at 10 ATM.                                                                             ;

Rycina 8. Efekt implantacji stentu. Stwierdzono duże, proksymalne rozwarstwienie i wprowadzono do niego proksymalnie stent NIR o wymiarach 3 mm na 32 mm, rozprężając go ciśnieniem 10 atmosfer.

• Figure 9. Ostial left main stenosis before and after stenting. LAD con­tains a mid segment aneurysm which was covered with a Jomed cove­red stent graft.

Rycina 9. Ostialne zwężenie pnia lewej tętnicy wieńcowej przed sten- towaniem i po wprowadzeniu stentu. W środkowym segmencie gałęzi przedniej zstępującej widoczny jest tętniak, do którego wprowadzono kryty stent – graft Jomed.

Końcowe wskazówki

Przed wysłaniem artykułu do publikacji należy sprawdzić pisownię, a także to, czy żadne słowo nie zostało pominięte lub napisane dwa razy. Trzeba zwrócić uwagę, czy błędy pisowni nie spowodowały zastąpienia jakiegoś słowa innym, niewłaściwym, na przykład there (tam) zamiast their (ich). Nie wolno wysyłać artykułu do publikacji z błędami pisowni, dawkowania czy jakimikolwiek innymi błędami merytorycznymi. Nie można też oczekiwać, że funkcja sprawdzania pisowni w edytorze tekstów pozwoli na wyelimino­wanie wszystkich błędów.

Należy być dokładnym: trzeba kilkakrotnie sprawdzić wszystkie podane fakty oraz cytowane piśmiennictwo. Nawet jeśli wydaje się nam, że artykuł jest skończony, to warto zajrzeć do niego raz jeszcze za dzień lub dwa. Zmiany, których dokonamy po spojrzeniu na swoją pracę w nowym świetle, często przesądzają o różnicy między dobrym a świetnym artykułem.

Kiedy już wszystko wydaje się dopracowane, o ostateczną nieformalną re­dakcję warto poprosić kogoś, kto zna angielski lepiej od nas (na przykład swo­jego nauczyciela języka angielskiego). Nie należy od razu wysyłać do redak­cji artykułu w pierwszej (czy nawet drugiej) wersji.

Nie wolno zapomnieć o zapoznaniu się ze szczegółowymi „wytycznymi dla autorów” (instructions for authors) czasopisma, w którym artykuł ma zostać opublikowany. Należy dokładnie zastosować się do zawartych tam wskazówek.